ایرانیان خارج از کشور را سرمایه ببینم نه تهدید/ از الگوی ترکیه برای جذب دانشجویان بهره بگیریم
در سالهای اخیر مشاهده شده که کشورهای دیگر برای جهتدهی به ایرانیان خارج از کشور سرمایهگذاری کردهاند. جذب خبرنگاران و کارشناسان ایرانی خارج از کشور به شبکههایی همچون ایران اینترنشنال را باید در این راستا ارزیابی کرد که کشورهای دیگر تلاش کردهاند از ایرانیان خارج از کشور برای جهتدهی به افکار ایرانیان در راستای منافع خود استفاده کنند.
زینب اسماعیلی: در دهههای اخیر زمانهایی بوده که دولتها در ایران استقبال شدیدی برای جذب ایرانیان خارج از کشور از خود نشان دادهاند و در دورههایی نیز عملا این جمعیت از یاد رفتهاند مگر در موارد نمادینی مانند سالگرد پیروزی انقلاب یا انتخابات به یادشان افتادهاند. اتفاقات داخلی در دولت سیزدهم انفکاک شدیدی در بین جمعیت ایرانیان مهاجر ایجادکرد و با تفرقهافکنی شدید از سوی شبکههای فارسی زبان همراه شد. یکی از نتایج این اتفاقات را میتوان در حوادثی دید که مقابل برخی سفارتخانه ها و کنسولگریهای ایران برای کسانی رخ داد که میخواستند رای بدهند؛ از فحاشی و هتاکی تا زد و خورد. این موضوع را با وحید عابدینی یکی از دانشجویان ایرانی که برای ادامه تحصیل به فلوریدا رفته به بررسی گذاشتیم. عابدینی که اخیرا دکترای علوم سیاسی از دانشگاه بینالمللی فلوریدا، گرفته و در همین دانشگاه مشغول به تدریس است معتقد است «در کشور ما اساسا ایرانیان خارج از کشور بیش از آنکه بهعنوان یک فرصت و سرمایه دیده شوند به عنوان یک تهدید ارزیابی شدهاند و این مانع از تاثیرگذاری مثبت ایرانیان خارج از کشور در تحولات داخلی بوده است.»
این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
کنشگری سیاسی ایرانیان خارج از کشور، در دو دهه گذشته همگام با افزایش قابل توجه جمعیتشان نسبت به قبل افزایش یافتهاست. به شکلی که در انتخاباات ریاست جمهوری اخیر با شکل جدیدی از این کنشگری مواجه بودهایم. با نگاهی تاریخیتر به این فعالیت ها، به نظر شما مسیری که پیموده شده، از منظر کنشگری سیاسی صعودی بوده یا نزولی؟
سیر تطور مهاجران ایرانی در خارج از کشور کاملا با تحولات ایران قابل ارزیابی است. بر اساس تحولات سیاسی مختلف در ایران موج های مختلفی از مهاجران شکل گرفته است. تا دو دهه پیش، اکثریت مهاجران ایرانی در دوران انقلاب و جنگ به خارج از کشور مهاجرت کرده بودند. با این حال، با توجه به انفجار جمعیت ایران در دهه شصت، زمانی که دهه شصتیها به سن مهاجرت رسیدند، در کنار افزایش صدور ویزا برای ایرانیان در دوران اوباما و افزایش تنشهای سیاسی از جمله فشار بر دانشجویان و جوانان و وقایعی نظیر کوی دانشگاه، جنبش سبز و در نهایت تحریمهای اقتصادی در اثر تنش هستهای، نسل جدیدی از ایرانیان خارج از کشور شکل گرفت که از نظر تعداد، با نسل دوره انقلاب و جنگ قابل مقایسه است. بنابراین در حال حاضر ما در میان دیاسپورای ایرانی سه نسل مشاهده میکنیم: نسل انقلاب و جنگ، نسل پسا انقلاب (دهه پنجاهی، شصتی و هفتادی) و نسل دومیها که اساسا در ایران متولد یا بزرگ نشدهاند.